Vernieuwing elektriciteitsstation Rhijnspoor
Elektriciteitsstation Rhijnspoor is verouderd en kan in de toekomst niet genoeg stroom leveren. Daarom bouwt Liander op de plek van het bestaande elektriciteitsstation een heel nieuw elektriciteitsstation met installaties die meer stroom kunnen leveren.
Planning
| Wanneer | |
|---|---|
| Wat | |
| 16 april 2025 | |
|
2025 - 2026 |
Uitwerking (technisch) ontwerp Liander vraagt vergunningen aan |
| 2027 - 2029 |
Sloop van het oude elektriciteitsstation Bouw van het nieuwe elektriciteitsstation Aansluiting van het elektriciteitsstation op het elektriciteitsnet via ondergrondse kabels |
| Eind 2029 | Ingebruikname |
Stroom voor iedereen, nu en in de toekomst
De vernieuwing van elektriciteitsstation Rhijnspoor staat niet op zichzelf. Amsterdam is volop in beweging: de stad groeit, digitaliseert en verduurzaamt in een hoog tempo. Voor alle ontwikkelingen is een toekomstbestendig elektriciteitsnetwerk onmisbaar. Meer weten over het uitbreiden en slimmer inrichten van het Amsterdamse stroomnet? Ga naar amsterdam.nl/stroom.
Wat gaan we doen?
Liander bouwt op de plek van het bestaande elektriciteitsstation een heel nieuw elektriciteitsstation. Op onderstaande afbeelding ziet u in witte blokken hoe het nieuwe elektriciteitsstation op het terrein wordt geplaatst.
Kenmerken van het nieuwe elektriciteitsstation
- Het bestaande elektriciteitsstation wordt gesloopt. Alleen het gebouw aan de Eerste Boerhaavestraat blijft staan.
- Het nieuwe elektriciteitsstation komt dwars op de Deymanstraat te staan
- Het nieuwe elektriciteitsstation bestaat uit twee delen:
- transformatorgebouw van maximaal 33 meter lang, 12 meter breed en circa 13 meter hoog
- schakelgebouw van maximaal 33 meter lang, 11 meter breed en circa 11 meter hoog
- Het terrein wordt afgesloten met een hek in verband met de veiligheid.
Ondergrondse kabelverbindingen
Een elektriciteitsstation is via ondergrondse kabels met de rest van het stroomnet verbonden. Er komt een kabelverbinding van Zeeburgereiland naar Rhijnspoor. De route van deze kabel is nog niet bekend. Ook rondom het elektriciteitsstation moeten kabels worden gelegd en vernieuwd. Daarnaast gaan er mogelijk werkzaamheden plaatsvinden aan andere ondergrondse nutsvoorzieningen, zoals gas en water. We proberen dit soort werkzaamheden zoveel mogelijk te combineren en af te stemmen met andere partijen, zodat de straten maar één keer open hoeven.
Blijf op de hoogte via onze BouwApp
Via de Liander BouwApp houden we u op de hoogte van alle ontwikkelingen in dit project. Om ons project te volgen, neemt u de volgende stappen:
- Download de Liander BouwApp gratis in de Apple App Store of Google Play Store
- Klik in de app op 'Ontdek'
- Zoek op projectnaam of plaats
- Selecteer het project
- Klik op 'Volgen'
Voordelen van de BouwApp
- Ontvang direct een melding wanneer wij een bericht plaatsen over het project
- Bekijk de laatste versie van de planning
- Neem gemakkelijk contact met ons op
Informatie en contact
Liander en gemeente Amsterdam informeren de omgeving regelmatig over de voortgang van het project. Dat doen we onder andere via brieven, informatiebijeenkomsten en deze website. In het archief vindt u een overzicht van de communicatiemomenten over de vernieuwing van het elektriciteitsstation.
Contact
Heeft u een vraag of opmerking? U kunt ons bereiken via rhijnspoor@liander.nl.
Meer weten?
We gebruiken en leveren steeds meer (duurzame) elektriciteit. Daardoor is het druk op het Nederlandse elektriciteitsnet. Zelfs zo druk dat het net op piekmomenten te vol is. Dat noemen we congestie. In gebieden waar congestie voorkomt, kunnen bedrijven niet verduurzamen en kunnen nieuwe bedrijven en woonwijken niet op het elektriciteitsnet worden aangesloten. Ook vergroot congestie de kans op stroomstoringen. Daarom moeten we het elektriciteitsnet uitbreiden.
Wat is de situatie in Amsterdam?
De stad groeit, met meer woningen en bedrijven. Daarnaast digitaliseert de samenleving in snel tempo. Koken en verwarmen doen Amsterdammers nu nog vaak op gas. In de toekomst zullen steeds meer mensen elektrisch koken en hun huis verwarmen. Bovendien gaan steeds minder auto’s en andere vervoersmiddelen op benzine of diesel rijden, maar op elektriciteit. De laatste jaren stijgt de vraag naar elektriciteit zó hard, dat grote delen van Amsterdam ook met congestie te maken krijgen. We verwachten in 2050 zelfs drie tot vier keer meer elektriciteit te gebruiken dan nu. Om die groei op te vangen, moet het Amsterdamse elektriciteitsnet twee keer zo groot worden. Netbeheerder Liander samen en gemeente Amsterdam versterken daarom samen het elektriciteitsnet in de stad.
De komende tien jaar wordt overal in de stad aan het elektriciteitsnet gewerkt. Er worden 30 nieuwe elektriciteitsstations gebouwd en 13 bestaande elektriciteitsstations vernieuwd of uitgebreid. Hier is elektriciteitsstation Rhijnspoor er één van. Ook zijn er in de stad 2.600 nieuwe elektriciteitshuisjes nodig om de elektriciteit in de stad te verdelen en honderden kilometers kabel om alles met elkaar te verbinden.
Deze opgave hebben gemeente Amsterdam, netbeheerders TenneT en Liander en het Havenbedrijf beschreven in het Ontwikkelingskader Elektriciteitsvoorziening Amsterdam 2035 (EVA). Op www.amsterdam.nl/stroom leest u meer over de aanpak om de stroomvoorziening van Amsterdam klaar te maken voor de toekomst.
Het gebied waar een elektriciteitsstation stroom aan levert, noemen we het voedingsgebied. Het voedingsgebied van Rhijnspoor is te zien op onderstaande afbeelding. De stroom is afkomstig van elektriciteitsstation Hoogte Kadijk in stadsdeel Centrum. Dit station levert ook stroom aan de elektriciteitsstations Uilenburg en Frederiksplein.
In de toekomst is het voedingsgebied kleiner (zie onderstaande afbeelding), omdat er meer elektriciteitsstations worden bijgebouwd in de stad. Ook komt de stroom straks ergens anders vandaan: in de toekomst wordt elektriciteitsstation Rhijnspoor gevoed door elektriciteitsstation Zeeburgereiland dat op dit moment in aanbouw is.
De stroom gaat naar:
- Ongeveer 44.000 kleinverbruikaansluitingen, zoals woningen en kleine bedrijven
- Ongeveer 405 grootverbruikaansluitingen, zoals grote bedrijven
- Diverse functies in de openbare ruimte zoals straatverlichting en laadpalen
Liander is verantwoordelijk voor het veilig, betrouwbaar en betaalbaar beheren van het elektriciteitsnet. Gemeente Amsterdam en Liander onderzoeken iedere twee jaar hoe de elektriciteitsvraag in de stad zich ontwikkelt. Liander geeft op basis van deze gegevens aan waar mogelijk knelpunten kunnen ontstaan en waar het elektriciteitsnet uitgebreid moet worden.
De gemeente gaat over het ruimtegebruik in de stad en toetst deze aan de beleidskaders van Amsterdam (ruimtelijke kwaliteit, groen, waterberging, etc.). Als het elektriciteitsnet moet worden vernieuwd en/of uitgebreid, vraagt Liander als initiatiefnemer medewerking aan de gemeente om hier ruimte voor te maken.
Liander en de gemeente werken nauw samen, omdat de opgave in Amsterdam groot, dringend en ingewikkeld is. In onderstaande tabel hebben we de verantwoordelijkheden opgesplitst.
| Verantwoordelijkheden Liander als initiatiefnemer | |
|---|---|
| Verantwoordelijkheden gemeente Amsterdam | |
|
|
Liander is de initiatiefnemer van dit project. De gemeente heeft een ambtelijk opdrachtgever aangesteld. Deze persoon zorgt ervoor dat binnen de gemeente de juiste kennis en voldoende capaciteit aanwezig is om de aanvraag van Liander voor vernieuwing van het elektriciteitsstation te kunnen beoordelen.
Liander voert de taken uit die in de Elektriciteitswet staan beschreven. Daarbij houdt Liander zich aan wet- en regelgeving en gemeentelijk beleid. Hieronder staan de spelregels die het meest relevant zijn voor mensen die wonen en werken in de buurt van het elektriciteitsstation.
| Spelregel | |
|---|---|
| Bron | |
| Elektriciteitswet Op een veilige en doelmatige manier het transport van elektriciteit waarborgen. | Elektriciteitsnet 1998: wetten.nl - Regeling - Elektriciteitswet 1998 - BWBR0009755 |
| Omgevingsplan De vernieuwing past binnen het omgevingsplan. Op de locatie is het bestemmingsplan ‘Weesperzijde strook’ van toepassing. Dit onherroepelijke bestemmingsplan is onderdeel van het omgevingsplan. De bebouwing wordt niet uitgebreid maar vernieuwd, met verhoogd vermogen. Dit kan binnen het huidige omgevingsplan. | De planregels zijn hier te vinden: https://www.ruimtelijkeplannen.nl/documents/NL.IMRO.0363.M1205BPSTD-OH01/r_NL.IMRO.0363.M1205BPSTD-OH01_index.html |
| Onderzoeken Met betrekking tot bodem, natuur, water en omgeving laat Liander diverse onderzoeken uitvoeren. | Voorbeelden van onderzoeken:
|
| Vergunningen Voor de bouw en sloop van het elektriciteitsstation en met betrekking tot bodem, natuur, water en omgeving vraagt Liander diverse vergunningen aan. | Diverse vergunningen
Een kennisgeving van een vergunningverlening wordt gepubliceerd op officielebekendmakingen.nl. Nadat de vergunning is verleend ligt de 6 weken ter inzage. U kunt in deze periode bezwaar maken. Liander informeert u als de omgevingsvergunning ter inzage ligt. |
| Voorzorgbeleid magneetvelden Amsterdam voorzorgbeleid Elektromagnetische velden | Het voorzorgbeleid vindt u hier:
|
| Welstand | De welstandsnota vindt u hier: |
| Protocol voor elektriciteitsstations Protocol, proces om te komen tot onderstations, inclusief participatieparagraaf. | TKN pun3 – bijlage 2 |
Om het elektriciteitsstation op deze plek te mogen bouwen moet Liander diverse vergunningen aanvragen. In deze formele procedures heeft u, zoals altijd, de mogelijkheid tot het indienen van bezwaar en beroep. Een kennisgeving van een vergunningverlening wordt gepubliceerd op officielebekendmakingen.nl. Nadat de vergunning is verleend ligt deze 6 weken ter inzage. U kunt in deze periode bezwaar maken. Liander informeert u wanneer de omgevingsvergunning wordt ingediend en wanneer deze ter inzage ligt.
| Invloed tijdens de planfase | |
|---|---|
| Informatiebijeenkomst oktober 2024 | Bezoekers konden met de architect in gesprek met de architect en suggesties voor het ontwerp van het gebouw en het hekwerk meegeven. Deze worden meegenomen in de afwegingen voor het ontwerp. |
| Buurtonderzoek oktober 2024 | Deelnemers konden suggesties doen voor het ontwerp. Deze worden meegenomen in de afwegingen voor het ontwerp. |
| Informatiebijeenkomst over het ontwerp op 16 april 2025 | Bezoekers kunnen met de architect in gesprek en reageren op het schetsontwerp. We laten zien welke suggesties wel en niet zijn meegenomen in het ontwerp en waarom. |
| Informatiebijeenkomst over de werkzaamheden 2026/2027 | We bevragen omwonenden over de maatregelen die we nemen om de overlast voor de buurt te beperken. |
U kunt met ons in contact komen via:
| We staan altijd open voor vragen en suggesties van buurtbewoners. |
| Inspraak bij procedures | |
| Liander doorloopt diverse vergunningprocedures
| Een kennisgeving van een vergunningverlening wordt gepubliceerd op officielebekendmakingen.nl. Nadat de vergunning is verleend ligt deze 6 weken ter inzage. U kunt in deze periode bezwaar maken. Liander informeert u wanneer de omgevingsvergunning wordt ingediend en wanneer deze ter inzage ligt. |
Om elektriciteitsstation Rhijnspoor klaar te maken voor de toekomst, gaan we het:
- Opwaarderen; zodat er minder stroom verloren gaat.
- Verzwaren; zodat het meer stroom kan leveren.
Opwaarderen
Elektriciteitsstation Rhijnspoor is nu een 50/10 kilovolt (kV) elektriciteitsstation. Dat betekent dat:
- de stroom die het elektriciteitsstation binnen komt een spanning heeft van 50.000 volt. Deze stroom is afkomstig van elektriciteitsstation Hoogte Kadijk in stadsdeel Centrum.
- De transformatoren in het elektriciteitsstation de spanning omzetten van 50.000 volt naar 10.000 volt.
- De stroom die het elektriciteitsstation uitgaat wordt verspreid over bedrijven en elektriciteitshuisjes in de omgeving.
Het nieuwe elektriciteitsstation wordt een 150/10kV elektriciteitsstation. Dat betekent dat de stroom die het elektriciteitsstation binnenkomt een hogere spanning heeft en in één keer wordt omgezet naar 10kV. Daardoor wordt het elektriciteitsnet slimmer. Bij het omzetten van de spanning gaat namelijk veel stroom verloren. Dat heet netverlies.
In de huidige situatie wordt de stroom omgezet in twee stappen: eerst van 150kV naar 50kV (in elektriciteitsstation Hoogte Kadijk) en daarna van 50kV naar 10kV (in elektriciteitsstation Rhijnspoor). Als de stroom in één keer wordt omgezet van 150kV naar 10kV verkleinen we het netverlies.
Verzwaren
In het nieuwe elektriciteitsstation plaatsen we elektrische installaties die meer stroom kunnen leveren. Op dit moment heeft elektriciteitsstation Rhijnspoor drie transformatoren met ieder een vermogen van 32 MVA (megavoltampère). Daarmee is het totale vermogen 96 MVA. Er staan altijd twee transformatoren aan. De derde transformator is reserve voor het geval er een storing optreedt. Het beschikbare vermogen is dus 64 MVA.
De drie transformatoren worden vervangen door drie nieuwe met elk een vermogen van 53 MVA. Ook hiervan staan er maar twee aan. Het beschikbare vermogen wordt dus 106 MVA, waardoor het elektriciteitsstation meer stroom kan leveren.
Ja, het gebouw kan worden gedraaid. We hebben verschillende varianten van de positie van het nieuwe elektriciteitsstation onderzocht. Het is mogelijk om het gebouw parallel aan de Deymanstraat te plaatsen (zie onderstaande afbeelding). Deze variant heeft niet de voorkeur van het projectteam, omdat het elektriciteitsstation dan dichter op de woningen aan de Leeuwenhoekstraat komt te staan, waardoor deze woningen binnen het elektromagnetische veld (EMV) van het elektriciteitsstation terecht komen. En dat is niet wenselijk.
De blauwe wolk geeft de EMV-contour aan wanneer het gebouw parallel aan de Deymanstraat wordt geplaatst.
Het gebouw aan de Eerste Boerhaavestraat blijft staan. Hierin komt een elektriciteitshuisje (middenspanningsruimte), zodat dit niet in de wijk geplaatst hoeft te worden. Mogelijk wordt het gebouw in de toekomst, als het elektriciteitsstation aan het einde van de technische levensduur weer vernieuwd moet worden, gebruikt om tijdelijk elektrische installaties neer te kunnen zetten.
De transformatoren en ventilatoren in het elektriciteitsstation maken een laag brommend geluid. Of u dit geluid kunt horen, hangt af van de afstand tot het elektriciteitsstation en van het omgevingsgeluid, zoals verkeer en de wind. De Rijksoverheid heeft in het Besluit Kwaliteit Leefomgeving regels opgesteld over het toegestane geluidsniveau en Liander houdt zich daaraan. Liander laat door een onafhankelijk bureau een geluidsonderzoek uitvoeren om te bepalen of het elektriciteitsstation aan de regels voldoet. Dit wordt gecontroleerd door de gemeente Amsterdam en de Omgevingsdienst.
De transformatoren en ventilatoren van het elektriciteitsstation maken een laag brommend geluid. In onderstaande tabel ziet u een aantal kenmerken van de bestaande en nieuwe situatie die effect hebben op het geluid.
| Bestaande situatie | ||
|---|---|---|
| Nieuwe situatie | ||
| Vermogen | 64 MVA Drie 50/10 kV transformatoren met een vermogen van 32 MVA (megavoltampère). Er staan altijd twee transformatoren aan. De derde transformator is reserve Het beschikbare vermogen is dus 64 MVA. | 106 MVA Drie 150/10 kV transformatoren met een vermogen van 53 MVA. Er staan altijd twee transformatoren aan. De derde transformator is reserve Het beschikbare vermogen is dus 106 MVA.
Transformatoren met meer vermogen maken meer geluid. |
| Behuizing | Open De transformatoren staan binnen en de ventilatoren staan in de buitenlucht. | Dicht |
| Oud versus nieuw | Oud | Nieuw |
| Demping | Geen | Dikkere wanden en demping De wanden worden dikker en er wordt demping aangebracht in de ventilatiegangen om het geluid verder te beperken. |
Door deze maatregelen zal het nieuwe elektriciteitsstation niet meer geluid produceren dan het bestaande elektriciteitsstation. Liander laat door een onafhankelijk bureau een geluidsonderzoek uitvoeren om te bepalen of het elektriciteitsstation aan de regels voldoet. Dit wordt gecontroleerd door de gemeente Amsterdam en de Omgevingsdienst.
Als u vermoed dat er sprake is van overschrijding van de geluidsnormen en u ondervindt daar hinder van dan kunt u dit bij de gemeente melden https://www.amsterdam.nl/wonen-leefomgeving/geluidsoverlast-melden/. De gemeente controleert bedrijven die overlast veroorzaken.
Ja, het elektriciteitsstation wordt in fases gesloopt en opnieuw gebouwd, waardoor het gewoon stroom kan blijven leveren. We kunnen op dit moment deze fases onderscheiden:
- Een deel van de oude gebouwen wordt gesloopt.
- Het terrein wordt klaar gemaakt om op te bouwen. Mogelijk wordt de bodem schoongemaakt en wordt er archeologisch onderzoek uitgevoerd.
- Het nieuwe elektriciteitsstation wordt gebouwd.
- De technische installaties worden geplaatst.
- De ondergrondse kabels worden gelegd/verlegd. Mogelijk moet hiervoor tijdelijk de straat open dichtbij het elektriciteitsstation.
- Het laatste deel van de oude gebouwen wordt gesloopt.
- Het terrein wordt ingericht.
Als er aantoonbaar sprake is van waardedaling van uw woning door dit project, kunt u aanspraak maken op nadeelcompensatie. Het gaat om een nadeel dat groter is dan normaal en u zwaarder treft dan anderen.
Bent u van plan om uw huis te verkopen? Voorkom dan een in gebreke stelling ná verkoop van de woning door de potentiële koper voor verkoop te informeren over de plannen van de vernieuwing van het elektriciteitsstation. Uit gesprekken in de buurt hebben wij vernomen dat dit ook gebeurd is bij verkoop van de nieuwste panden in de Leeuwenhoekstraat. De aanwezigheid van het elektriciteitsstation is hier in het koopcontract opgenomen.
De vernieuwing van het elektriciteitsstation brengt overlast met zich mee. Er komt groot transport aan te pas en er kan geluidsoverlast ontstaan door de sloop en bouwwerkzaamheden. Tegelijkertijd doet Liander er alles aan om de overlast zoveel mogelijk te beperken.
We kunnen u nog niet vertellen wanneer welke werkzaamheden gaan plaatsvinden en wat u hiervan kunt merken. We informeren u als hierover meer duidelijkheid is.
In algemene zin kunnen we zeggen dat:
- u niet de hele bouwperiode overlast ervaart. Een deel van de bouwwerkzaamheden vindt binnen plaats, waardoor de buurt hier minder van merkt.
- Liander overlastbeperkende maatregelen neemt (waaronder trillingsarm boren) en er alles aan doet om de kans op schade te verkleinen.
- u vooraf inzicht krijgt in de bouwplanning. We werken in uw leefomgeving, het is dus belangrijk dat u weet wat, wanneer gebeurt. We informeren u op tijd via de Bouwapp en andere kanalen en we organiseren mogelijk contactmomenten op locatie.
- veiligheid voorop staat. We bouwen in de drukke binnenstad en zijn ons ervan bewust dat de transportbewegingen met groot vervoer een risico met zich meebrengen. Tijdens deze bewegingen doen we er alles aan om dit veilig te laten verlopen. We zetten verkeersregelaars in en zullen het gebruik van dit grote transport op tijd communiceren.
- we werkzaamheden combineren: wanneer wij de straat openmaken voor de kabels, geven we dit aan bij de collega’s van de riolering, gasleidingen en waterleidingen. Zo kunnen de werkzaamheden op hetzelfde moment aangepakt worden.
- We onderzoeken onder andere funderingen van gebouwen en de grondwaterstanden in de omgeving.
- Woningen dichtbij de bouwlocatie worden opgenomen door een gespecialiseerd bureau. De bevindingen worden vastgelegd in een 0-metingsrapportage en met de belanghebbenden gedeeld.
- Op grond van de bevindingen kiezen we de juiste uitvoeringsmethodiek. Dat doen we samen met onze gespecialiseerde partners en de specialisten van bouw- en woningtoezicht.