Nieuw elektriciteitsstation Nieuwpoortstraat
Stroom voor iedereen, nu en in de toekomst
Het elektriciteitsstation aan de Nieuwpoortstraat staat niet op zichzelf. Amsterdam is volop in beweging: de stad groeit, digitaliseert en verduurzaamt in een hoog tempo. Voor alle ontwikkelingen is een toekomstbestendig elektriciteitsnetwerk onmisbaar. Meer weten over het uitbreiden en slimmer inrichten van het Amsterdamse stroomnet? Ga naar amsterdam.nl/stroom.
Op 25 mei 2023 vond een informatiebijeenkomst over de plannen plaats. Op 9 augustus 2023 is de omgevingsvergunning verleend.
Locatie van het station
Het nieuwe elektriciteitsstation komt op het terrein aan de Nieuwpoortstraat 91, op de hoek met de Adolf van Nassaustraat (zie kaartje hieronder). Hier staat al een oud elektriciteitsstation van Liander. Volgens het bestemmingsplan van de gemeente mag dit worden vervangen en uitgebreid.
Het oude station is sinds de jaren ’90 niet meer in gebruik, maar Liander heeft de grond nog steeds in erfpacht. Op dit moment gebruikt het bedrijf Kesbeke Fijne Tafelzuren B.V. het terrein voor eigen opslag.
Waar gaat de stroom naartoe?
Het nieuwe station gaat stroom leveren aan woningen en bedrijven in stadsdeel West. Het gaat ook de bestaande stations aan de Westzaanstraat en Marnixstraat ontlasten, zodat in een groot deel van Amsterdam meer ruimte ontstaat op het elektriciteitsnet. Onderstaande afbeeldingen laten de huidige en de toekomstige netstructuur zien in dit deel van de stad.
Bekijk hier een vergroting van de kaart.Bekijk hier een vergroting van de kaart.
Wat gaat Liander bouwen?
Het nieuwe elektriciteitsstation bestaat uit een gebouw van ongeveer 30 meter lang, 20 meter breed en 10 meter hoog. In het gebouw komen drie transformatoren die de energie omzetten van een hoge spanning (50 kilovolt) naar een lagere spanning (10 kilovolt), zodat deze verder verspreid kan worden naar woonwijken en bedrijven. Om plaats te maken, worden de oude stationsgebouwen gesloopt.
Hoe komt het gebouw eruit te zien?
Voor het ontwerp werken we samen met een architect. Het gebouw moet in ieder geval voldoen aan de technische eisen en veiligheidseisen van Liander. Daarnaast adviseert de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit (welstand) over het ontwerp en hoe dit het beste aansluit bij de omgeving.
Liander heeft een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Investeren in het energienet doen we doelmatig om energie voor iedereen betrouwbaar, betaalbaar en bereikbaar te houden. Bovendien willen we snel de knelpunten in het energienet in Amsterdam oplossen. Hier houden we allemaal rekening mee in het ontwerp van het gebouw.
Op 25 mei 2023 organiseerden we een informatiebijeenkomst. Op deze bijeenkomst liet de architect twee varianten zien van het ontwerp van het gebouw en het hekwerk. Omwonenden konden tot en met 10 juni 2023 stemmen op één van de ontwerpvarianten. Op onderstaande afbeelding is het ontwerp te zien dat de meeste stemmen heeft gekregen.
Omgevingsvergunning
Op 9 augustus 2023 heeft gemeente Amsterdam de omgevingsvergunning verleend voor de bouw van het elektriciteitsstation, het plaatsen van het hekwerk en het kappen van een boom. Het besluit kunt u inzien op het Gemeenteblad van Amsterdam.
Hoe wordt de omgeving betrokken?
Liander en gemeente Amsterdam vinden het betrekken van de omgeving belangrijk. We informeren de omgeving via verschillende kanalen. Waaronder deze website, informatiebijeenkomsten en brieven. Hieronder vindt u de brieven die tot nu toe zijn verstuurd naar de directe omgeving:
- Informatiebrief 1 - oktober 2022
- Informatiebrief 2 - april 2023
- Informatiebrief 3 (uitnodiging informatiebijeenkomst) - mei 2023
- Posters informatiebijeenkomst 25 mei 2023
- Informatiebrief 4 - mei 2023
- Informatiebrief 5 - juni 2023
- Informatiebrief 6 - augustus 2023
Contact
Heeft u een vraag over het project? Dan kunt u contact met ons opnemen via nieuwpoortstraat@liander.nl.
Meer weten?
- Netbeheerder Liander is de initiatiefnemer van het project.
- Qirion ondersteunt Liander bij de vergunningprocedure, de communicatie met betrokkenen en maakt het ontwerp van het station.
- Gemeente Amsterdam is het bevoegd gezag voor de vergunningprocedure (de benodigde omgevingsvergunning – activiteit bouwen).
- Onderzoeksbureaus hebben onderzoek gedaan naar onder andere bodem, natuur, geluid en elektromagnetische-velden.
- Een aannemer wordt gekozen voor het bouwen van het station.
- Omwonenden en bedrijven op het bedrijventerrein worden geïnformeerd over de voortgang van het project. Daar waar mogelijk betrekken we de omgeving bij het uiterlijk van het station.
In het dichtbevolkte stadsdeel West gaat de ontwikkeling van Houthavens door en transformeert het Markthallenterrein naar een nieuwe gemengde stadsbuurt. De energietransitie is daarnaast in volle gang. De komende jaren hebben inwoners en bedrijven in West steeds meer elektriciteit nodig voor elektrisch vervoer, elektrisch koken en de overgang naar gasloze bedrijven en woningen.
Op dit moment wordt West van stroom voorzien door de elektriciteitsstations aan de Westzaanstraat en Marnixstraat. Op deze stations is het maximale vermogen van het elektriciteitsnet (bijna) bereikt. Op 16 september 2021 is om deze reden door Liander al (verwachte) congestie (“opstopping”) aangekondigd voor het verzorgingsgebied van het station Westzaanstraat. Congestie houdt in dat het net aan zijn maximale capaciteit zit en nieuwe bedrijven en stadvoorzieningen niet op het net aangesloten kunnen worden en bestaande contracten niet verruimd kunnen worden. Door de druk op het elektriciteitsnet is de kans op storingen ook groter. Daardoor kunnen onderdelen van het net uitvallen of raken het net of daarop aangesloten installaties beschadigd.
Eén van de noodzakelijke oplossingen om de congestie op te lossen, is de bouw van een nieuw elektriciteitsstation in Amsterdam West.
- Op dit moment zijn er twee 50/10kV-stations die (voornamelijk) stadsdeel Amsterdam West van elektriciteit voorzien.
- Op een 50/10kV-station wordt elektriciteit omgezet van 50kV (50.000 Volt) naar 10kV (10.000 Volt) en geleverd binnen het verzorgingsgebied.
- De ontwikkeling van een nieuw onderstation in West is noodzakelijk, omdat de bestaande onderstations OS Marnixstraat en OS Westzaanstraat (bijna) het maximale vermogen leveren en bovendien over enige tijd uitgebreid moeten worden.
- Het nieuwe station Nieuwpoortstraat ontlast de bestaande 50/10kV-stations in het stadsdeel van Amsterdam (OS Marnixstraat en OS Westzaanstraat). Daardoor ontstaat meer ruimte op het elektriciteitsnet in een groot deel van Amsterdam.
Nee, de krapte is met de bouw van een nieuw station aan de Nieuwpoortstraat niet opgelost in Amsterdam West. Ook de bestaande stations OS Westzaanstraat en
OS Marnixstraat moeten worden uitgebreid. Dit kan pas als het station aan de Nieuwpoortstraat klaar is.
Door de komst van OS Nieuwpoortstraat komt er meer ruimte op het elektriciteitsnet en worden de bestaande 50/10kV stations
OS Westzaanstraat en OS Marnixstraat ontlast. Dit is een voorwaarde om deze stations te kunnen vervangen en uit te breiden.
Daarmee komt een toekomstbestendig energienetwerk voor alle Amsterdammers een stap dichterbij.
Aan de keuze voor deze locatie zijn gesprekken met de gemeente voorafgegaan. Daarbij is gekeken naar de netinfrastructuur: waar zitten de knelpunten en wat is een logische plek voor een nieuw station? Waar verwachten we een grote toename van transport en distributie van elektriciteit? Ook is rekening gehouden met ruimtelijke beperkingen en de afstand tot woningen en andere gevoelige bestemmingen.
Uit gesprekken met de gemeente is de locatie aan de Nieuwpoortstraat als enige geschikte locatie in Amsterdam West naar voren gekomen. Deze locatie is geschikt, omdat:
- het binnen het verzorgingsgebied ligt;
- het op een bedrijventerrein ligt;
- Liander het perceel in erfpacht heeft. Vroeger stond hier al een elektriciteitsstation van Liander. Eind jaren ’90 is dit deels verwijderd;
- volgens het bestemmingsplan hier een elektriciteitsstation gebouwd mag worden;
Het elektriciteitsstation wordt met het bestaande 50 kilovolt (kV) hoogspanningsnet verbonden via ondergrondse kabels. Ook worden er 10 kV kabels aangelegd naar woningen en bedrijven binnen het verzorgingsgebied. Waar de kabels precies komen te liggen, wordt nog onderzocht.
Geluid
De transformatoren van het station maken een constant laag, brommend geluid. Om het geluid zoveel mogelijk te beperken, plaatsen we deze transformatoren in een dichte ruimte met coulissendempers. Of het geluid buiten te horen is, is afhankelijk van de afstand tot het station en omgevingsgeluiden, zoals de wind, bedrijfsactiviteiten en verkeer.
Liander houdt zich aan de maximaal toegelaten geluidsnorm volgens de Wet milieubeheer en het Activiteitenbesluit. Dit is een etmaalwaarde van 50 dB(A) op de gevel van woningen. We hebben berekeningen laten uitvoeren door een extern bureau. Deze worden toegelicht tijdens een informatieavond.
Elektromagnetische velden (EMV)
EMV ontstaan bij het opwekken, transporteren en gebruiken van elektriciteit. Deze ontstaan bij hoogspanningslijnen, kabels en elektriciteitsstations, maar ook bij het gebruik van huishoudelijke apparaten zoals een stofzuiger, scheerapparaat en waterkoker.
Met EM-veld bedoelen we een gebied rondom apparaten, kabels en elektriciteitsstations waarbinnen elektromagnetische straling meetbaar is. Deze mag niet hoger zijn dan een Europees vastgestelde limiet. Deze limiet is 100 microtesla. Liander zorgt ervoor dat de sterkte van de EM-velden buiten het station altijd beneden deze waarde blijft.
In Nederland gelden daarnaast regels voor elektromagnetische velden van bovengrondse hoogspanningslijnen. De overheid hanteert hiervoor een voorzorgsbeleid. Dit beleid gaat uit van een magneetveldzone van 0,4 microtesla als jaargemiddelde. In overleg met gemeente Amsterdam wordt de magneetveldzone van 0,4 microtesla ook voor het nieuwe station aan de Nieuwpoortstraat berekend. De resultaten hiervan worden gepresenteerd en toegelicht op een informatieavond. Liander verwacht geen overlap tussen de 0,4 magneetveldzone van het station en de omliggende woningen.
Mensen vragen zich soms af of EMV invloed hebben op hun gezondheid. Meer informatie hierover is te vinden op het kennisplatform: www.kennisplatform.nl. Voor specifieke vragen over magneetvelden en gezondheid kunt u contact opnemen met de GGD afdeling Leefomgeving (tel. 020- 5555405).
Tijdelijke bouwverkeer
Tijdens de bouw kunt u overlast ervaren. Bijvoorbeeld van de werkzaamheden en het vrachtverkeer voor de aanvoer van materialen. Het bouwverkeer rijdt vermoedelijk vanaf de A10 via de Haarlemmerweg en de Bos en Lommerweg naar het terrein aan de Nieuwpoortstraat.
Samen met de aannemer treffen we maatregelen om overlast voor de omgeving te beperken. Voordat de werkzaamheden starten, informeren wij u over de hinder die u mogelijk kunt ervaren.
Aanleg van ondergrondse kabels
Waar de ondergrondse kabels van het station precies komen te liggen, is nu nog niet duidelijk. Voor de aanleg van de kabels is transport van de kabels nodig en vinden graafwerkzaamheden plaats. U kunt hiervan hinder ervaren. Samen met de aannemer treffen we maatregelen om overlast voor de omgeving te beperken. Voordat de werkzaamheden starten, informeren wij u over de hinder die u mogelijk kunt ervaren.
Verkeer voor beheer en onderhoud
Het verkeer voor beheer en onderhoud is beperkt. Het station wordt namelijk op afstand bestuurd.
Spanning op een elektriciteitsstation is gevaarlijk. Daarom komt er een hek om het terrein. U kunt niet zonder toestemming en veiligheidsmaatregelen op het terrein komen.
In een onderstation staan transformatoren die energie van hoge spanning omzetten naar lage spanning, zodat de energie bruikbaar is voor woningen en bedrijven. Een transformator bestaat uit twee spoelen met een stevige stalen behuizing die gevuld is met minerale olie. De olie zorgt niet alleen voor elektrische isolatie, maar voert ook warmte af die ontstaat bij de omzetting van stroom door de spoelen. Transformatoren zijn robuuste apparaten en gaan lang mee. Door veiligheidsmechanismen schakelt de transformator meteen uit als er een storing zou zijn. De transformator kan na het verhelpen van de storing weer in bedrijf.
In overleg met omwonenden en de gemeente wordt gekeken of een sedumdak gewenst is op het gebouw.
Vanwege de ondergrondse kabels en veiligheidseisen is het planten van bomen of struiken op het station niet mogelijk.