Maatschappelijk Prioriteren
Vanaf 1 oktober 2024 gaan we maatschappelijk prioriteren. Dit is het gevolg van het codebesluit dat de Autoriteit Consument & Markt (ACM) op 18 april heeft genomen. Met maatschappelijk prioriteren kunnen klanten die binnen bepaalde maatschappelijke kaders vallen voorrang krijgen bij het toewijzen van transportcapaciteit. Denk onder andere aan scholen, waterschappen en ziekenhuizen.
Wat is maatschappelijk prioriteren?
Op dit moment geldt: wie het langste op de wachtlijst voor transportcapaciteit staat, komt als eerste aan de beurt. Het probleem van transportschaarste is dermate groot en langdurig dat dit soms leidt tot maatschappelijk onwenselijke situaties. De overheid heeft hiervoor kaders opgesteld om dit zoveel mogelijk te voorkomen. Dit met behoud van een eerlijke behandeling voor iedereen.
Klanten die binnen de maatschappelijke kaders vallen, krijgen voorrang op de wachtlijst. Andere klanten moeten hierdoor langer wachten. Maatschappelijk prioriteren heeft pas effect op het moment dat er transportcapaciteit te verdelen is. Het probleem van te weinig capaciteit op het elektriciteitsnet blijft bestaan. Dit betekent dat het nog steeds jaren kan duren voordat u in aanmerking komt voor transportcapaciteit. Klanten met prioriteit krijgen overigens geen voorrang bij het uitvoeren van de werkzaamheden die nodig zijn om ze aan te sluiten. Ook hiervoor gelden helaas lange wachttijden.
Wanneer is dit mogelijk?
Vanaf 1 oktober 2024 is het op ieder moment mogelijk om maatschappelijke prioriteit aan te vragen. Deze aanvraag moet gekoppeld zijn aan een bestaande aanvraag voor transportcapaciteit op de wachtlijst. Voor nieuwe aanvragen voor gecontracteerd vermogen na 1 oktober 2024, geldt dat de aanvraag voor prioritering hierbij direct aangegeven kan worden indien de aanvraag wordt gedaan in een congestiegebied.
Wie komt hiervoor in aanmerking?
In het codebesluit van de ACM staan prioriteringskaders waarmee bepaalde klanten voorrang kunnen krijgen bij het verdelen van transportcapaciteit. De ACM heeft hierbij verschillende categorieën bepaald voor wie de voorrang geldt. Categorie 1 heeft voorrang op categorie 2 en 3. Elke categorie heeft subcategorieën. Deze worden op basis van ‘first come first service’ geprioriteerd.
Categorie 1 congestieverzachters
Deze categorie zorgt voor vermindering van netcongestie. Dit zijn klanten die nadat ze zijn aangesloten voor extra transportcapaciteit zorgen voor andere klanten op ons elektriciteitsnet. Hiermee helpen deze klanten andere klanten op de wachtlijst.
Categorie 2 veiligheid
In deze categorie zijn 6 subcategorieën bepaald. Dit zijn noodhulp, politie en defensie, veiligheidsdiensten, justitie en gevangeniswezen, waterbeheer en acute gezondheidszorg.
Categorie 3 basisbehoeften
In deze categorie zijn 5 subcategorieën bepaald. Dit zijn drinkwatervoorziening, onderwijs, warmtevoorziening en gasnetten. Op dit moment sluiten we woningbouw kleinverbruik in principe altijd aan en komen deze aanvragen dus niet op de wachtlijst. Maatschappelijk prioriteren heeft voor deze aanvragen dan ook geen effect.
Wat betekent dit voor u?
De aanvraag voor prioritering moet u zelf bij ons indienen via Mijn Liander. Dit kan vanaf 1 oktober 2024. Wij beoordelen de aanvraag. Per klantcategorie heeft de ACM bepaald wat de bewijslast is om hiervoor in aanmerking te komen. Wij kunnen de prioriteit niet voor u inschatten, omdat we hiervoor uw gegevens van de bewijslast nodig hebben. Binnen een categorie geldt dat de klant die als eerste prioriteit toegewezen heeft gekregen, als eerste aan de beurt komt voor prioritering. Na toewijzing van prioriteit krijgt u een nieuwe plek op de wachtlijst.
U kunt nu al bekijken of u tot een van de subcategorieën behoort. Voor de subcategorieën wordt gebruik gemaakt van de SBI-codes (Standaard Bedrijfsindeling voor activiteiten van een onderneming) van de KvK. Dit moet overeenkomen met de SBI-code waarmee u bent ingeschreven. Voor enkele (sub-)categorieën geldt geen SBI-code. Ook kunt u alvast voorbereiden wat u moet aantonen om tot één van de categorieën te behoren. Dit kan per categorie verschillen. Wanneer u niet in aanmerking komt voor prioritering, dan duurt het helaas langer voordat u aan de beurt bent.
Bekijk hier de subcategorieën en bewijslast per categorie
Helpt dit bij het oplossen van congestie?
Maatschappelijk prioriteren lost de congestieproblematiek niet in één keer op, wel zorgt het aansluiten van congestieverzachter(s) ervoor dat er meer ruimte op het net ontstaat voor andere klanten. Tevens zorgt het prioriteringskader ervoor dat maatschappelijke functies voorrang krijgen op andere klantvragen.
Meer weten?
De essentie van een congestieverzachter is dat deze klant ervoor zorgt dat er extra transportcapaciteit beschikbaar komt voor andere klanten. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm van een energieopslag met een capaciteitsbeperkingscontract of een contract voor redispatch. Een klant die de congestie niet verergert maar ook niet vermindert, valt hier niet onder.
De netcode elektriciteit geeft aan dat wij mogen bepalen welk beleid wij hanteren bij de kwalificatie voor klanten of zij in aanmerking komen als congestieverzachter. Ook of wij een minimumgrens stellen aan het vermogen dat vrijgespeeld moet worden. Op dit moment wordt gewerkt aan kaders en randvoorwaarden waaraan klanten moeten voldoen om in aanmerking te komen voor deze categorie.