Maatregelen nodig vanwege dreigende overbelasting volle elektriciteitsnet Noord-Holland
Uit onderzoek van TenneT, beheerder van het landelijke hoogspanningsnet, blijkt dat er op korte termijn in Noord-Holland geen ruimte gemaakt kan worden op het volle elektriciteitsnet. Dit betekent dat in de provincie ten minste de komende tien jaar wachtlijsten zijn voor grootverbruikers van elektriciteit, zoals bedrijven, datacenters en supermarkten. Het grootschalig uitbreiden van het elektriciteitsnet in Noord-Holland is cruciaal om uit deze situatie te komen.
Noord-Holland wordt gevoed door verschillende hoogspanningsstations in deelnetten van TenneT: Oostzaan, Diemen, Vijfhuizen en Noord-Holland Noord. Deze hoogspanningsstations voeden weer de regionale elektriciteitsnetten van Liander. TenneT en Liander zien dat er op basis van de huidige prognoses in de provincie vanaf 2026 in sommige gebieden overbelastingen van het elektriciteitsnet ontstaat door de aanhoudende grote vraag naar elektriciteit. Het gaat om hoogspanningsstation Vijfhuizen en Noord-Holland Noord. Om overbelasting, en daarmee langdurige stroomstoringen te voorkomen werken de netbeheerders samen met bedrijven en overheden aan een pakket aanvullende maatregelen. Zonder deze maatregelen worden in deze delen van Noord-Holland ook kleinverbruikers zoals bijvoorbeeld huishoudens geraakt. Zij kunnen dan geen nieuwe aansluiting aanvragen of een bestaande uitbreiden om bijvoorbeeld te verduurzamen.
Maximale capaciteit bereikt
Nadat het elektriciteitsnet van regionaal netbeheerder Liander in Noord-Holland de afgelopen jaren op veel plekken is volgelopen, heeft in oktober 2023 ook het hoogspanningsnet van TenneT zijn maximale capaciteit bereikt. Oorzaak is een sterke toename van de vraag naar elektriciteit door grootverbruikers als datacenters en grootschalige batterijsystemen en de verduurzaming van het bedrijfsleven. Daarnaast speelt in de totale benodigde capaciteit van het elektriciteitsnet ook de gestegen vraag naar elektriciteit van huishoudens voor onder andere warmtepompen en laadpalen een rol.
Liander gaat samen met TenneT op korte termijn de aanvullende maatregelen uitwerken, in samenwerking met de overheden en bedrijven in de provincie. Het doel is om overbelasting te voorkomen en ervoor te zorgen dat kleinverbruikers niet worden geraakt. Dit kunnen maatregelen zijn zoals eerder ingezet in de Flevopolder, Gelderland en Utrecht. Denk hierbij aan netbewuste woningbouw, het slim laden van elektrische voertuigen en worden grotere bedrijven verplicht hun 'flexibel vermogen' aan te bieden. Flexibel vermogen is de mogelijkheid van grootverbruikers om tijdens piekbelasting op het net minder elektriciteit aan het net terug te leveren of te verbruiken. Bijvoorbeeld door bedrijfsprocessen flexibel in te richten, e-boilers of elektrolysers tijdens de spits op het net uit te zetten en grootschalige batterijen alleen op dalmomenten van het net gebruik te laten maken. Uit de aanvullende analyse van de resultaten van het onderzoek van TenneT moet ook blijken wat de situatie precies betekent voor de grootverbruikers. Op dit moment staan er bij Liander 1671 aanvragen van bedrijven in Noord-Holland, exclusief Amsterdam, op de wachtlijst voor een nieuwe of een grotere aansluiting op het elektriciteitsnet.
Uitbreiden elektriciteitsnet
Naast de aanvullende maatregelen om overbelasting te voorkomen zijn netuibreidingen cruciaal om de situatie op het elektriciteitsnet in Noord-Holland, inclusief Amsterdam te verbeteren. Tot 2033 verwacht Liander in Noord-Holland, 42 grotere en 40 kleinere elektriciteitsstations te bouwen of uit te breiden, 6.000 kilometer kabel aan te leggen of te vervangen en 6.600 elektriciteitshuisjes te vervangen of nieuw te plaatsen. TenneT werkt momenteel onder meer aan randvoorwaardelijke netuitbreidingen, zoals de realisatie van een nieuwe 380.000 volt hoogspanningsverbinding ten noorden van het Noordzeekanaal en nieuwe 380.000 volt hoogspanningsstations in Amsterdam Zuidoost en aan de westkant van Amsterdam. Liander en TenneT blijven met overheden werken aan de snelle realisatie van deze uitbreidingsprojecten. Om de geplande ingebruikname van de nieuwe verbindingen en elektriciteitsstations te halen kunnen we ons geen vertragingen meer permitteren.
Meer informatie
Ondernemers in Noord-Holland zijn uitgenodigd voor een webinar op 16 januari van 16:00 tot 17:00 uur. Tijdens deze online bijeenkomst krijgen zij meer informatie over de recente ontwikkelingen op het elektriciteitsnet en is er ruimte om vragen stellen aan netbeheerders TenneT en Liander. Aanmelden voor dit webinar kan hier.