Liander investeert 1,2 miljard euro in Gelderland, maar versnelling blijft noodzakelijk
Netbeheerder Liander presenteert vandaag haar meest ambitieuze investeringsplan ooit. Niet eerder werd zoveel geïnvesteerd in het uitbreiden en onderhouden van de elektriciteits- en gasnetten. In Gelderland gaat het in de periode 2024-2026 om 1,2 miljard euro. Voor het totale werkgebied van Liander komen de geplande investeringen uit op ruim 4 miljard euro. Gelderland is bezig met de grootste verbouwing van het energiesysteem en de ontwikkelingen gaan sneller dan de netbeheerder de elektriciteitsnetten kan uitbreiden. Er is dan ook meer nodig dan investeringen om versnelling mogelijk te maken.
De elektriciteitsnetten staan onder druk. Consumenten rijden, verwarmen en koken steeds vaker elektrisch. En ook grote, industriële klanten elektrificeren hun fossiele processen op grote schaal. Dat is allereerst goed nieuws voor de energietransitie, maar er zijn verregaande netuitbreidingen nodig om al deze klanten te kunnen helpen. In Gelderland heeft Liander al langere tijd te maken met congestie, waardoor bedrijven en instellingen niet kunnen uitbreiden of starten en duurzaam opgewekte stroom niet kan worden terug geleverd. Naast verschillende knelpunten op het net van Liander, geldt voor de gehele provincie dat de maximale capaciteit van het landelijk hoogspanningsnet van TenneT is bereikt. Dit geldt zowel voor de opwek als afname van elektriciteit. Hierdoor moeten ondernemers in Gelderland jarenlang wachten op een nieuwe aansluiting of verzwaring.
Projecten voor komende tien jaar
Liander werkt de komende jaren onverminderd hard door aan het uitbreiden van het elektriciteitsnet. Om te bepalen waar en wanneer de energie-infrastructuur wordt aangelegd, uitgebreid en onderhouden, publiceren de netbeheerders elke twee jaar hun investeringsplannen. Hierin staat welke projecten in de komende tien jaar opgeleverd worden en hoeveel investeringen daarmee gemoeid zijn.
Bekijk het investeringsplan 2024-2026
De komende jaren wordt, samen met TenneT, ingezet op een structurele uitbreiding van het elektriciteitsnet in de provincie. In het noordelijk deel van Gelderland worden door Liander tien bestaande, grote elektriciteitsverdeelstations uitgebreid en vijf nieuwe stations gebouwd. Daarnaast worden elf kleine stations uitgebreid en nog eens vijf gebouwd. In Zuidoost-Gelderland gaat het om de uitbreiding van dertien grote stations en de bouw van acht nieuwe. Daarnaast worden ook hier de kleine stations aangepakt: 25 in totaal. En worden nog eens negen nieuwe, kleinere stations gebouwd.
Ook de elektriciteitsnetten in de steden, dorpen en wijken breiden flink uit. Liander gaat bijvoorbeeld 6.900 middenspanningsruimtes en 6.000 kilometer middenspanningskabels vervangen en extra aanleggen. Al die werkzaamheden gaan niet onopgemerkt voorbij. 1 op de 3 straten moet open voor de grote verbouwing van het energienet.
Minke Breijer regiomanager: “Gelderland is volop aan het verduurzamen. De verschillende regio’s hebben ambities op het gebied van woningbouw, economische ontwikkelingen en de opwek van duurzame energie. De economie draait nog steeds op volle toeren, maar netcongestie heeft wel degelijk grote gevolgen. Dat is een harde boodschap. Mede door het grote tekort aan technici en materialen kunnen netbeheerders de stijgende vraag naar elektriciteit niet bijbenen. De komende jaren zetten we alles op alles om het energienet klaar te maken voor een duurzame toekomst. In de Nationale Uitvoeringsagenda die vandaag door de gezamenlijke netbeheerders is uitgebracht laten we zien wat er in onze ogen nodig is om te versnellen. In deze enorme opgave trekt Liander nauw op met gemeenten, de provincie en TenneT.”
Alleen bouwen is niet de oplossing
Ondanks de fors toenemende investeringen lukt het met de huidige manier van werken niet om de klimaatdoelen te halen. Om aan de volledige vraag te voldoen zou Liander tot en met 2033 25% meer werk moeten uitvoeren. De energietransitie is immers veel meer dan kolencentrales uit, windmolens aan. En alleen extra bouwen is niet de oplossing. Flexibel energieverbruik en energie besparen wordt steeds belangrijker en het is essentieel dat de uitvoering versnelt. Daarvoor is nauwe samenwerking nodig tussen netbeheerders, aannemers en overheden. Om meer werk te verzetten heeft Liander in Gelderland één van de grootste werkpakketten ooit in de markt gezet onder de naam NuGelre. Met NuGelre wordt tijdelijk extra externe voorbereidings- en uitvoeringscapaciteit ingezet aanvullend op de reguliere capaciteit van Liander.
Samen met gemeenten en marktpartijen
Netbeheerders maken de investeringsplannen in overleg met belanghebbenden, zoals gemeenten en marktpartijen. In deze editie zijn voor het eerst ook provinciale energieplannen (pMIEK) meegenomen. De Investeringsplannen liggen tot 29 november 2023 ter consultatie. U kunt niet meer reageren op de consultatie.
Liander deelt de plannen met belanghebbenden om deze beter en scherper te maken. Zodat samen wordt gewerkt aan het realiseren van de noodzakelijke uitbreidingen en het onderhoud van de elektriciteits- en gasnetten. De Investeringsplannen worden op 1 januari 2024 ingediend bij de Autoriteit Consument en Markt (ACM).