Energietransitie

Snelle groei zonnepanelen op woningdaken zet door in 2023

De groei in het aantal zonnepanelen op woningdaken en kleine bedrijven in het verzorgingsgebied van netbeheerder Liander zet in 2023 verder door. Het aantal zonnedaken en opgesteld vermogen is in de provincies Noord-Holland, Friesland, Flevoland, Gelderland en een deel van Zuid-Holland zelfs harder gegroeid dan in 2022. De groei zit met name in de eerste drie kwartalen van het jaar. In het vierde kwartaal valt de groei wel terug. Ook op grote bedrijfsdaken en bij zonneparken hield, ondanks het volle elektriciteitsnet, de groei van zonnepanelen aan. De snelheid van deze groei neemt echter af, maar het vermogen van de zonnepanelen neemt wel sneller toe.

25 januari 2024
Werkbus van Liander staat geparkeerd voor een rij woningen met zonnepanelen op het dak

Gebruik van eigen zonnestroom nog urgenter

Inmiddels hebben bijna 1 miljoen woningen en bedrijven in het verzorgingsgebied van Liander een zoninstallatie. Er ligt nu op de daken van huishoudens bijna 1 GW meer aan vermogen dan op grootschalige zonnedaken op bedrijven en zonneweides. De aanhoudende groei in zonnepanelen bij huishoudens laat zien dat het nog urgenter wordt om de elektriciteit die opgewekt wordt met deze panelen nog meer zelf te gebruiken.

In juli 2023 heeft Liander namelijk gewaarschuwd dat door de snelle groei steeds meer huishoudens hun opgewekte zonnestroom, niet altijd kwijt kunnen op het elektriciteitsnet. In heel 2023 kwam dit ruim 6000 keer voor, bijna drie keer zoveel ten opzichte van 2022. Liander en de andere netbeheerders werken elke dag hard aan de verzwaring van het honderdduizenden kilometer lange elektriciteitsnet in Nederland. Maar het bestaande net moet ook beter worden benut.

Daarom blijft het gelijk gebruiken van zelfopgewekte elektriciteit belangrijk. Met name wanneer de salderingsregeling vanaf 2025 wordt afgebouwd. Als de zelfopgewekte zonnestroom gelijk wordt gebruikt draaien elektrische apparaten in huis op 100% lokaal opgewekte energie. Bovendien profiteren ook de buren zonder zonnepanelen. Als zij op zonnige dagen veel stroom gebruiken, draaien ook hun elektrische apparaten op aanwezige groene stroom op het net. De zonnestroom hoeft zo niet verder te worden getransporteerd en hiermee kunnen onnodige netverzwaringen worden voorkomen.

1 op de 3 heeft zonnepanelen

De zonnepanelen die in 2023 op het net van Liander zijn aangesloten hebben samen een capaciteit van 1.471 megawatt (MW). Het totale vermogen van de zonnepanelen die groene stroom leveren aan het net van Liander komt daarmee op 7.362 MW. Bijna een derde van de consumenten en ondernemers in het verzorgingsgebied van Liander heeft nu zonnepanelen.

Sterke groei nieuwe woningen en kleine bedrijven met zonnepanelen

Hieronder de cijfers over nieuwe zonnepanelen bij woningen en kleine bedrijven in totaal en per provincie in 2023.


Absolute toename in 2023
Totaal aantal eind 2023 
 % groei in aantal t.o.v. 2022
 Toename opgesteld vermogen in MW
 % groei opgesteld vermogen t.o.v. 2022
 Opgesteld vermogen eind 2023 in MW
Friesland 25.397 133.751 23,4% 128 26,7% 608
Flevoland 31 69.128 26,9% 67 26,8% 316
Gelderland 76.162 354.063 27,4% 377 30% 1.637
Noord-Holland 66.995 320.783 26,4% 275 29% 1.222

Zuid-Holland

 18.454 86.563 27,1% 81 30,7% 344
Overig 380 1.858 25,7% 2 28,6% 9
Totaal 202.047 966.146 26,4% 930 29% 4.136

Groei grote zonnedaken en zonneweiden neemt verder af

In 2023 kwamen er in het gebied van Liander 778 grote zonnedaken en zonneweiden bij met een totaal vermogen van 541 MW. In 2022 waren dat er 842 met een totaal vermogen van 388 MW. De groei in het aantal grote zonnedaken en zonneweiden neemt verder af. In 2022 was de groei 11,5% ten opzichte van het jaar ervoor, in 2023 liep dit terug tot 9,5% ten opzichte van 2022. Het gemiddelde vermogen van een zonneweide of zonnedak stijgt van 460 kW in 2022 naar 695 kW in 2023. Het vermogen is in tegenstelling tot het aantal zonneweiden wel sterker gegroeid. Met name in Gelderland zijn een aantal grote zonneparken opgeleverd.

 
Absolute toename in 2023 
 Totaal aantal eind 2023 
% groei in aantal t.o.v. 2022 
Toename opgesteld vermogen in MW 
% groei opgesteld vermogen t.o.v. 2022 
 Opgesteld vermogen eind 2023 in MW
Friesland  71 1.119 6,8% 87 18% 571
Flevoland 42 792 5,6% 25 6,1% 427
Gelderland 124 3.048 4,2% 280 28% 1.282
Noord-Holland 412 3.223 14,7% 126 18,7% 803
Zuid-Holland 129 731 21,4% 23 20% 136
Overig 0 0 0 0 0 0
Totaal 778 8.946 9,5% 541 20,1% 3.226

Salderingsregeling

Op 6 februari wordt in de Eerste Kamer het geleidelijk afbouwen van de salderingsregeling behandeld. De huidige salderingsregeling stimuleert het terugleveren van stroom en draagt daardoor bij aan de volle netten en het regelmatig afschakelen van zonnepanelen. Om het elektriciteitsnet betrouwbaar en betaalbaar te houden is het essentieel dat consumenten veel meer zelfopgewekte elektriciteit binnen de woning houden en niet massaal op hetzelfde moment aan de kabel in de straat terugleveren. Door het afschaffen van de salderingsregeling ontstaat een belangrijke prijsprikkel om zelf de opgewekte elektriciteit te gebruiken. Dit voorkomt onnodige en dure uitbreidingen van het elektriciteitsnet. Ook wanneer de salderingsregeling wordt afgebouwd, blijft de aanschaf van zonnepanelen financieel aantrekkelijk. De prijs van de panelen is inmiddels enorm gedaald waardoor de terugverdientijd sterk is teruggelopen.